DOLAR
EURO
ALTIN
BIST
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul °C

VERGİLERDE PİŞMANLIKLA BEYAN UYGULAMASI REHBERİ

89
A+
A-

REHBERİ PDF İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ

Giriş…………………………………………………………………………………………….5
1. Pişmanlık ve Islah Nedir?……………………………………………………………5
2. Pişmanlık Hükümlerinden Kimler Yararlanabilir?…………………………….5
3. Pişmanlık ve Islah Kapsamına Giren Vergiler Hangileridir?………………5
4. Pişmanlık ve Islah Hükümlerinden Yararlanmanın Şartları Nelerdir?….6
5. Yapılmakta Olan Vergi İncelemesi ya da Takdire Sevk İşlemine İlişkin
Vergi Türünden Farklı Vergi Türü İçin Pişmanlıkla Beyanname
Verilebilir mi?…………………………………………………………………………….7
6. Pişmanlıkla Beyanname Nasıl Verilir?…………………………………………..8
7. Kaçakçılık Suçunu İşleyenler Pişmanlıkla Beyanname Verebilir mi?….9
8. Hazır Beyan Sistemi Üzerinden Pişmanlıkla Beyanname
Verilebilir mi?…………………………………………………………………………….9
9. Pişmanlık Zammı Oranı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?……………………….9
10. Pişmanlık ve Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannamelere Ceza
Kesilir mi?……………………………………………………………………………..10
11. Kanuni Süresi İçinde Verilmeyip Bu Süre Geçtikten Sonra Elektronik
Ortamda ya da Elden veya Posta Yoluyla Pişmanlık ve Islah
Hükümlerine Göre Verilen Beyannamelere Hangi Cezalar Kesilir?….11
12. Kanuni Süre İçinde Beyannamenin Verilmesinden Sonra Matrah
ve/veya Vergiyi Artırıcı Mahiyette Verilen Düzeltme Beyannameleri
İçin Hangi Cezalar Kesilir?……………………………………………………….11
13. Kanuni Süresi İçinde Verilmeyip Bu Süre Geçtikten Sonra Elektronik
Ortamda ya da Elden veya Posta Yoluyla Pişmanlık Talebi Olmaksızın
Verilen Beyannamelere Hangi Cezalar Kesilir?…………………………..12
14. Pişmanlık Kapsamında Yapılan Kısmi Ödemeler Kabul Edilir mi?….13
15. Pişmanlıkla Ödenmesi Gereken Vergi Aslı ve Pişmanlık Zammı Tecil
Edilebilir mi?………………………………………………………………………….13
İÇİNDEKİLER
16. Pişmanlık Talebiyle Verilen Beyannamelerde Matrah veya Ödenecek
Vergi Olmaması Durumunda Pişmanlık Talebi Kabul Edilir mi?…….13
17. Pişmanlık Talebi Kabul Edilmeyen Beyannamelere Hangi Cezalar
Kesilir?……………………………………………………………………………….14
18. Kanuni Süresi İçerisinde Verilen Bir Beyannameye İlişkin Olarak
Kanuni Süresinden Sonra Pişmanlıkla Verilen Beyannameler Vergiye
Uyumlu Mükelleflerin Vergi İndiriminden Yararlanmasına
Engel midir?………………………………………………………………………….14
19. Kanuni Süresinde Verilen Bir Beyannameye İlişkin Olarak Kanuni
Süresinden Sonra Pişmanlıkla Verilen Beyannameler Vergiye Uyumlu
Mükelleflerin Borçlarının Teciline Engel midir? …………………………..15
20. İzaha Davet Edilen Mükellefler Pişmanlık Hükümlerinden
Yararlanabilir mi?…………………………………………………………………..16
21. Olumsuzluğun Giderilmesi ve İşlemlerin Gerçekliğini İspat İçin Davet
Edilen Mükellefler Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanabilir mi?…….16
22. Pişmanlık ve Islah Hükümleri Uyarınca Mesken Kira Gelirleri
İstisnasından Yararlanmak Mümkün mü?………………………………….16
23. Kanuni Süresinden Sonra Pişmanlık Talepli Olarak Verilen
Beyannamelerin Ödeme Süreleri Mali Tatil Kapsamında mı?………..17
24. Pişmanlık Talepli Olarak Kabul Edilen Ancak Şartların İhlali Nedeniyle
Kanuni Süresinden Sonra Verilen Beyanname Olarak İşleme Tabi
Tutulan Beyannamelere İlişkin Kesilen Vergi Ziyaı Cezaları Tarhiyat
Sonrası Uzlaşma Konusu Yapılabilir mi?……………………………………17
25. Mükellef ile İdare Arasında İmzalanan Peşin Fiyatlandırma Anlaşmasının
Geçmiş Vergilendirme Dönemlerini Kapsamına Aldığı Durumlarda
Pişmanlık ve Islah Hükümlerinden Yararlanılabilir mi?…………………18
26. Pişmanlık Şartlarının İhlalinin Sonuçları Nelerdir?……………………….19
İÇİNDEKİLER
Giriş
Bu Rehberde; mükelleflerin pişmanlık ve ıslah hükümlerinden hangi
şartlarla yararlanacağı ve bu uygulamanın mükelleflere sağladığı
avantajlar ile uygulama sonuçları hakkında açıklamalar yer almaktadır.
1. Pişmanlık ve Islah Nedir?
Pişmanlık ve ıslah, beyana dayanan vergilerde, vergi ziyaı cezasını
gerektiren fiilleri işleyen mükelleflerle bunların işlenişine iştirak eden diğer
kişilerin kanuna aykırı hareketlerini, vergi idaresine kendiliğinden haber
vermeleri halinde, belli şartlarla vergi ziyaı cezası kesilmemesini esas
alan bir uygulamadır.
Bu düzenleme ile vergi kanunlarına aykırı hareket etmek suretiyle vergi
ziyaına sebebiyet veren mükelleflere bir fırsat tanınarak, belli şartlarla
ceza uygulamasından vazgeçilmektedir. Ayrıca, mükellefler vergi ziyaına
neden olan kanuna aykırı eylemlerini vergi dairesine bildirmeye
özendirilerek, vergi kayıp ve kaçağının azaltılması amaçlanmaktadır.
Pişmanlık şartlarına uygun olarak durumu ilgili makamlara bildirenler
hakkında kaçakçılık hakkındaki madde hükmü de uygulanmaz.
2. Pişmanlık Hükümlerinden Kimler Yararlanabilir?
Pişmanlık hükümlerinden, mükellefler ve vergi sorumluları ile vergi ziyaı
cezasını gerektiren fiillerin işlenişine iştirak eden diğer kişiler
yararlanabilir.
3. Pişmanlık ve Islah Kapsamına Giren Vergiler Hangileridir?
Pişmanlıktan yararlanabilmek için vergi ziyaına neden olunan fiilin
beyana dayanan bir vergiyle ilgili olması gerekir. Bu çerçevede;
Gelir vergisi,
Kurumlar vergisi,
5
Katma değer vergisi,
Özel tüketim vergisi,
Banka ve sigorta muameleleri vergisi,
Gelir stopaj vergisi,
Değerli konut vergisi,
Veraset ve intikal vergisi,
gibi beyana dayanan vergilerde pişmanlıktan yararlanılabilir.
Bir vergi beyannamesi verilmese bile beyana dayanan vergi ve harçlar
(örneğin tapu harcı) için de pişmanlık hükümlerinden yararlanılabilir.
4. Pişmanlık ve Islah Hükümlerinden Yararlanmanın Şartları Nelerdir?
Pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi için, vergi ziyaının doğmuş
olması ve ayrıca aşağıdaki şartların gerçekleşmesi gerekmektedir.
Kanuna aykırı davranışın, üçüncü bir şahıs (muhbir) tarafından
resmi bir makama ihbar edilmeden önce, mükellef tarafından,
kendiliğinden haber verilmiş olması (Dilekçe veya tutanağın resmi
kayıtlara geçirilmiş olması şarttır.),
7338 sayılı Kanunla 26/10/2021 tarihinden itibaren haber verme
dilekçesinin yetkili memurlar tarafından mükellef nezdinde haber
verilen olayın ilgili olduğu vergi türüne ilişkin bir vergi incelemesine
başlandığı veya olayın ve ilgili olduğu vergi türünün takdir
komisyonuna intikal ettirildiği günden evvel (Kaçakçılık suçu teşkil
eden fiillerin işlendiğinin tespitinden önce) verilmiş ve resmi kayıtlara
geçirilmiş olması,
Hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin mükellefin haber verme
dilekçesinin verildiği tarihten başlayarak 15 (on beş) gün içinde verilmesi,
Emlak vergisi ve beyana dayanmayan vergiler için pişmanlık ve ıslah
hükümleri uygulanmaz.
6
Eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının mükellefin bu durumu
haber verme tarihinden başlayarak 15 (on beş) gün içinde
tamamlanması veya düzeltilmesi,
Mükellefçe haber verilen ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin,
ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci
maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında
bir zamla (pişmanlık zammı) birlikte haber verme tarihinden
başlayarak 15 (on beş) gün içinde ödenmesi,
gerekmektedir.
Örnek 1: Nisan/2022 dönemi KDV beyannamesinin 26/5/2022 tarihinde
verilmemesi ve kanuni süresi geçtikten sonra 15/9/2022 tarihinde
pişmanlık talebiyle beyannamenin verilmesi durumunda, buna ilişkin
15 günlük ödeme süresi 30/9/2022 tarihinde sona ermektedir. Bu suretle
tahakkuk eden verginin bu tarihe kadar pişmanlık zammı ile birlikte
ödenmesi ve pişmanlıkla ilgili diğer şartlara da uyulması halinde
mükellefe vergi ziyaı cezası ile kaçakçılıkla ilgili hükümler
uygulanmayacaktır.
Ancak bu mükellefe söz konusu beyannamenin süresinde
verilmemesinden dolayı, Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci
maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
5. Yapılmakta Olan Vergi İncelemesi ya da Takdire Sevk İşlemine
İlişkin Vergi Türünden Farklı Vergi Türü İçin Pişmanlıkla
Beyanname Verilebilir mi?
Mükelleflerin vergiye uyumlarının artırılması amacıyla, 7338 sayılı
Kanunla yapılan değişiklikle, devam etmekte olan vergi incelemesinin
ilgili olduğu vergi türünden ve takdir komisyonuna sevk edilen olayın ilgili
Yukarıdaki şartlardan birinin gerçekleşmemesi halinde pişmanlık
hükümlerinden yararlanılamaz.
7
olduğu vergi türünden farklı vergi türü için pişmanlık ve ıslah hükümlerinin
uygulanması mümkün hale getirilmiştir.
Diğer bir ifadeyle, mükellefler haklarında yapılmakta olan vergi
incelemesi ya da yapılan takdire sevk işlemine ilişkin vergi türünden farklı
vergi türü için pişmanlıkla beyanname verilebilir. Örneğin, hakkında
Katma Değer Vergisi yönünden vergi incelemesi yapılmakta olan bir
mükellef, Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesine (MPHB) ilişkin olarak
pişmanlıkla beyanname verebilir.
6. Pişmanlıkla Beyanname Nasıl Verilir?
Elektronik ortamda pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre gönderilen
beyannameler sistem tarafından kabul edilir. Kabul edilen bu
beyannameler için tahakkuk fişi düzenlenir. Düzenlenen tahakkuk fişinde;
vergi aslı, ödeme süresi geçmiş vergiler için hesaplanan pişmanlık zammı
ve beyannamenin gönderildiği günden itibaren 15 günlük ödeme
müddetinin son günü vade tarihi olarak yer alır.
Elden verilen veya posta yoluyla gönderilen beyannameler için ise;
Hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin mükellefin haber verme
dilekçesinin verildiği tarihten başlayarak 15 (on beş) gün içinde
verilmesi,
Eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının mükellefin keyfiyeti haber
verme tarihinden başlayarak 15 (on beş) gün içinde tamamlanması
veya düzeltilmesi,
gerekmektedir.
8
Pişmanlık talebi dilekçe ile yapılır. Ancak, sadece beyanname
üzerinde pişmanlık talebi olduğunu belirten bir ifade olması hâlinde
de bu beyannameler pişmanlık talepli beyanname olarak dikkate alınır.
7. Kaçakçılık Suçunu İşleyenler Pişmanlıkla Beyanname Verebilir mi?
Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde belirtilen kaçakçılık
suçlarını işleyenler hakkında pişmanlık hükümlerinin uygulanması
mümkün bulunmaktadır.
Kaçakçılık suçlarından birini işlemek suretiyle neden oldukları vergi ziyaı
için pişmanlık talebiyle beyanname veren ve belirtilen şartları taşıyan
mükellefler hakkında bu suçlarından dolayı suç duyurusunda bulunulmaz
ve adlarına vergi ziyaı cezası kesilmez.
8. Hazır Beyan Sistemi Üzerinden Pişmanlıkla Beyanname Verilebilir mi?
Hazır Beyan Sistemi üzerinden beyanname veren, gelirleri sadece
gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri), ücret, menkul sermaye iradı ve
diğer kazanç ve iratlardan ibaret olan mükellefler sistem üzerinden
pişmanlıkla beyanname verebilirler.
9. Pişmanlık Zammı Oranı Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Pişmanlık zammı, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için 6183 sayılı
Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme
zammı oranında hesaplanır.
20/7/2022 tarihli ve 5801 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla, gecikme
zammı oranı her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere %2,5 (21/7/2022
tarihinden itibaren) olarak belirlenmiş olduğundan, pişmanlık zammı %2,5
olarak uygulanacaktır.
Pişmanlık talebiyle verilen beyanname üzerinden tahakkuk ettirilen ve
ödeme süresi geçmiş olan vergi için bu verginin normal vade tarihinden,
pişmanlık talebinin kabulü üzerine verilen 15 günlük ödeme süresinin son
günü arasında kalan her ay ve kesri için pişmanlık zammı hesaplanır.
Mükellefin tahakkuk fişinde yer alan vade tarihinden önce ödemede
bulunması ve erken ödemenin hesaplanan ve tahakkuk ettirilen pişmanlık
zammını etkilemesi durumunda fazla hesaplanmış olan pişmanlık zammı
düzeltme hükümlerine göre düzeltilir.
9
Örnek 2: Şubat/2022 dönemi Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin
28/3/2022 (26/3/2022 tarihinin hafta sonu olması nedeniyle) tarihinde
verilmemesi ve beyannamenin kanuni süresinden sonra elektronik
ortamda pişmanlık ve ıslah hükümlerine göre 15/6/2022 tarihinde
verilmesi durumunda, bu beyanname sistem tarafından kabul edilir ve
tahakkuk fişi düzenlenir. Düzenlenen tahakkuk fişinde; vergi aslı, ödeme
süresi geçmiş vergiler için hesaplanan pişmanlık zammı ve
beyannamenin gönderildiği günden (bu tarih hariç) itibaren 15 günlük
ödeme müddetinin son günü olan 30/6/2022 vade tarihi olarak yer alır.
Mükellefin, tahakkuk fişinde yer alan bu vade tarihinden önceki bir tarihte
(örneğin 24/6/2022 tarihinde) ödemede bulunması mümkündür. Bu
durumda, fazla tahakkuk ettirilen pişmanlık zammı düzeltme hükümlerine
göre düzeltilir.
10. Pişmanlık ve Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannamelere
Ceza Kesilir mi?
Pişmanlık hükümlerinden yararlanan mükelleflere vergi ziyaı cezası
kesilmez. Ancak pişmanlıkla beyanname vermek usulsüzlük ve özel
usulsüzlük cezasının kesilmesini engellemez.
Pişmanlıkla verilen beyannamenin elektronik ortamda gönderilmesinin
zorunlu olup olmadığına göre usulsüzlük veya özel usulsüzlük cezası
kesilir.
Pişmanlık hükümlerine göre gönderilen Muhtasar ve Prim Hizmet
Beyannamesi ile ilgili olarak 5510 sayılı Kanun uyarınca idari para cezası
kesilmesinin gerekmesi durumunda aynı fiillerden dolayı ayrıca
usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları kesilmez.
10
Vergisi kanuni süresinde ödenmiş olmakla birlikte beyannamenin
ödeme süresi geçtikten sonra pişmanlıkla verilmesi halinde
pişmanlık zammı hesaplanmaz.
Kanuni süresinde verilen bir beyannameden sonra pişmanlık talebi ile
verilen matrah ve/veya vergiyi artırıcı mahiyetteki düzeltme
beyannamesine süresinde verilmediği gerekçesiyle usulsüzlük ve
özel usulsüzlük cezası kesilmez.
11. Kanuni Süresi İçinde Verilmeyip Bu Süre Geçtikten Sonra
Elektronik Ortamda ya da Elden veya Posta Yoluyla Pişmanlık ve
Islah Hükümlerine Göre Verilen Beyannamelere Hangi Cezalar
Kesilir?
Kanuni süresi içinde verilmeyen beyannamenin daha sonra pişmanlık
hükümlerinin uygulanması talebiyle verilmesi ve pişmanlık şartlarının
yerine getirilmesi halinde pişmanlık talepleri geçerli sayılarak gerekli
işlemler yapılır.
Bu çerçevede, kanuni süresi geçtikten sonra pişmanlık talebi ile
elden veya posta yoluyla beyanname verilmesi ve pişmanlık şartlarına
uyulması halinde, bu beyanname üzerine tahakkuk eden vergi için vergi
ziyaı cezası kesilmeyecektir. Ancak, %2,5 oranında pişmanlık zammı
hesaplanacaktır. Ayrıca, beyannamenin süresinde verilmemesinden
dolayı Vergi Usul Kanununun 352-I-1 inci maddesi uyarınca sadece bir
kat birinci derece usulsüzlük cezası kesilecektir.
Kanuni süresi geçtikten sonra pişmanlık talebi ile elektronik
ortamda beyanname verilmesi ve pişmanlık şartlarına uyulması halinde,
bu beyanname üzerine tahakkuk eden vergi için de vergi ziyaı cezası
kesilmeyecektir. Ancak, yukarıda belirtilen oranda pişmanlık zammı
hesaplanacaktır. Ayrıca, beyannamenin süresinde verilmemesinden
dolayı Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesi uyarınca işlem
yapılacaktır. Bu kapsamda, beyannamenin kanuni süresinin sonundan
başlayarak elektronik ortamda 30 gün içinde verilmesi halinde 1/10
oranında, bu sürenin dolmasını takip eden 30 gün içinde verilmesi halinde
1/5 oranında özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Kanunî süresi ve bunu
takip eden birinci ve ikinci 30 günlük süreler geçtikten sonra verilmesi
halinde ise mükerrer 355 inci maddede yazılı özel usulsüzlük cezası tam
olarak kesilecektir.
12. Kanuni Süre İçinde Beyannamenin Verilmesinden Sonra Matrah
ve/veya Vergiyi Artırıcı Mahiyette Verilen Düzeltme
Beyannameleri İçin Hangi Cezalar Kesilir?
Elektronik ortamda verme zorunluluğu bulunmayan beyannamenin
kanuni süresi içinde elden veya posta yoluyla verilmesinden sonra gerek
11
kendiliğinden gerekse pişmanlık talebiyle verilip pişmanlık hükümlerinin
ihlal edildiği elden veya posta yoluyla verilen matrah ve/veya vergiyi
artırıcı mahiyetteki düzeltme beyannameleri için usulsüzlük cezası
kesilmeyecektir. Bu durumda, yalnızca ziyaa uğratılan verginin %50’si
tutarında vergi ziyaı cezası kesilecektir. Öte yandan, pişmanlık zammı
terkin edilerek, bunun yerine tahakkuk eden vergiye ilişkin Vergi Usul
Kanununun 112 nci maddesi hükümleri çerçevesinde gecikme faizi
hesaplanması gerektiği de tabiidir.
Elektronik ortamda verme zorunluluğu bulunan beyannamenin kanuni
süresi içinde elektronik ortamda verilmesinden sonra gerek kendiliğinden
gerekse pişmanlık talebiyle verilip pişmanlık hükümlerinin ihlal edildiği
elektronik ortamda verilen matrah ve/veya vergiyi artırıcı mahiyetteki
düzeltme beyannameleri için özel usulsüzlük cezası kesilmeyecektir. Bu
durumda da yalnızca ziyaa uğratılan verginin %50’si tutarında vergi ziyaı
cezası kesilecek; pişmanlık zammı terkin edilerek, bunun yerine
tahakkuk eden vergiye ilişkin gecikme faizi hesaplanacaktır.
Elektronik ortamda verilmesi zorunlu olan ve kanunî süresi içerisinde
elektronik ortamda verilmiş olan bir beyannameyle ilgili olarak, kanunî
süresi geçtikten sonra gerek kendiliğinden gerekse de pişmanlık talepli
olarak kâğıt ortamında matrah ve/veya vergiyi artırıcı mahiyette
düzeltme beyannamesi verilmesi halinde ise bu mükellefler adına Vergi
Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesinde yazılı özel usulsüzlük
cezası uygulanacaktır.
13. Kanuni Süresi İçinde Verilmeyip Bu Süre Geçtikten Sonra
Elektronik Ortamda ya da Elden veya Posta Yoluyla Pişmanlık
Talebi Olmaksızın Verilen Beyannamelere Hangi Cezalar Kesilir?
Kâğıt ortamında verilmesi gereken ve kanuni süresi içinde verilmeyen
beyannamelerin bu süre geçtikten sonra kendiliğinden elden veya
posta yoluyla vergi incelemesine başlanılmadan veya takdir
komisyonuna sevk edilmeden önce verilmesi durumunda ziyaa uğratılan
verginin %50’si tutarında vergi ziyaı cezası ile birinci derece iki kat
usulsüzlük cezası kıyaslanarak tutar itibarıyla ağır olanı kesilecektir.
Verilen beyannamede zarar beyanı veya mahsuplar gibi nedenlerle
ödenecek verginin bulunmaması halinde, yalnızca birinci derece iki kat
usulsüzlük cezası kesilecektir.
12
Elektronik ortamda verilmesi gereken ve kanuni süresi içinde verilmeyen
beyannamelerin bu süre geçtikten sonra kendiliğinden elektronik
ortamda vergi incelemesine başlanılmadan veya takdir komisyonuna
sevk edilmeden önce verilmesi durumunda ziyaa uğratılan verginin
%50’si tutarında vergi ziyaı cezasının yanında özel usulsüzlük cezası da
ayrıca kesilecektir. Özel usulsüzlük cezası Vergi Usul Kanununun
mükerrer 355 inci maddesi uyarınca beyannamenin kanuni süresinin
sonundan başlayarak elektronik ortamda 30 gün içinde verilmesi halinde
1/10 oranında, bu sürenin dolmasını takip eden 30 gün içinde verilmesi
halinde 1/5 oranında kesilecektir. Kanunî süresi ve bunu takip eden
birinci ve ikinci 30 günlük süreler geçtikten sonra verilmesi halinde ise
mükerrer 355 inci maddede yazılı özel usulsüzlük cezası tam olarak
kesilecektir.
14. Pişmanlık Kapsamında Yapılan Kısmi Ödemeler Kabul Edilir mi?
Vergi ve pişmanlık zammı ile ilgili olarak yapılan kısmi ödemeler kabul
edilmez ve verilen 15 günlük süre içinde vergi aslı ve pişmanlık zammının
tamamı ödenmez ise pişmanlık hükümleri ihlal edilmiş sayılır.
15. Pişmanlıkla Ödenmesi Gereken Vergi Aslı ve Pişmanlık Zammı
Tecil Edilebilir mi?
Ödenmesi gereken vergi aslı ve pişmanlık zammının tecil edilmesine
imkân yoktur. Ancak, vergi aslının vadesi daha sonra gelecek taksitleri
varsa bu taksitler için 6183 sayılı Kanuna göre tecil uygulaması yapılabilir.
16. Pişmanlık Talebiyle Verilen Beyannamelerde Matrah veya
Ödenecek Vergi Olmaması Durumunda Pişmanlık Talebi Kabul
Edilir mi?
Pişmanlık talebiyle verilen beyannamelerde zarar beyanı veya mahsuplar
gibi nedenlerle ödenecek verginin bulunmaması veya matraha ilişkin
bilgilerin olmaması durumunda, pişmanlık talebi vergi dairesince kabul
edilmez. Bununla birlikte, verginin haksız yere iadesine sebebiyet
verilmesi nedeniyle vergi ziyaına neden olunması durumunda
pişmanlıktan yararlanılabilir.
13
Pişmanlık talebinde bulunabilmek için vergi ziyaının meydana gelmiş
olması ve buna bağlı olarak vergi ziyaı cezasının kesilecek olması
gerekir.
17. Pişmanlık Talebi Kabul Edilmeyen Beyannamelere Hangi Cezalar
Kesilir?
Kanuni süresi içinde verilmeyip daha sonra pişmanlık talebiyle verilen
beyannamelerde zarar beyanı veya mahsuplar gibi nedenlerle
ödenecek verginin bulunmaması halinde, pişmanlık talebi kabul
edilmeyecek ve bu beyannameler için;
Elden veya posta yoluyla verilmesi durumunda yalnızca birinci
derece iki kat usulsüzlük cezası,
Elektronik ortamda gönderilmek zorunda olunan beyannamelerde
ise yalnızca özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
Özel usulsüzlük cezası Vergi Usul Kanununun mükerrer 355 inci maddesi
uyarınca beyannamenin kanuni süresinin sonundan başlayarak
elektronik ortamda 30 gün içinde verilmesi halinde 1/10 oranında, bu
sürenin dolmasını takip eden 30 gün içinde verilmesi halinde 1/5 oranında
kesilecektir. Kanunî süresi ve bunu takip eden birinci ve ikinci 30 günlük
süreler geçtikten sonra verilmesi halinde ise mükerrer 355 inci maddede
yazılı özel usulsüzlük cezası tam olarak kesilecektir.
18. Kanuni Süresi İçerisinde Verilen Bir Beyannameye İlişkin Olarak
Kanuni Süresinden Sonra Pişmanlıkla Verilen Beyannameler
Vergiye Uyumlu Mükelleflerin Vergi İndiriminden Yararlanmasına
Engel midir?
Vergiye uyumlu mükelleflerin %5 vergi indiriminden yararlanabilmesi için;
indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki
son iki yıla ilişkin olarak yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi
beyannameleri, geçici vergi beyannameleri, muhtasar, muhtasar ve prim
hizmet beyannameleri ile Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı vergi
dairelerine verilmesi gereken katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi
14
beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve bu beyannameler
üzerine tahakkuk eden vergilerini de indirimin hesaplanacağı
beyannamenin verildiği tarih itibarıyla ödemiş olmaları gerekmektedir.
Öte yandan, kanuni süresi içerisinde verilen bir beyannameye ilişkin
olarak, kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla
verilen beyannameler vergi indiriminden yararlanılmasına engel teşkil
etmeyecektir. Ancak, indirimden yararlanılabilmesi için bu beyannameler
üzerine tahakkuk eden vergilerin de indirimin hesaplanacağı
beyannamenin verildiği tarih itibarıyla ödenmiş olması gerekmektedir.
Örnek 3: Mükellef, 18/5/2022 tarihinde Mart 2022 dönemine ait MPHB’ye
ilişkin olarak pişmanlıkla beyanname vermiş ve bu beyanname üzerine
tahakkuk eden vergileri de ödemiştir.
İndirimden yararlanılmak istenen 2022 yılı gelir vergisi beyannamesinin
verildiği tarih itibarıyla Kanunda belirtilen diğer şartların da sağlanması
koşuluyla, Mart/2022 dönemine ait MPHB’ye ilişkin pişmanlıkla
beyanname verilmiş olması, vergi indiriminden yararlanılmasına engel
teşkil etmeyecektir.
19. Kanuni Süresinde Verilen Bir Beyannameye İlişkin Olarak
Kanuni Süresinden Sonra Pişmanlıkla Verilen Beyannameler
Vergiye Uyumlu Mükelleflerin Borçlarının Teciline Engel midir?
Devlete ait olup Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince
takip edilen ve Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergi, resim, harç ve
cezalar ile bu alacaklara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammının
vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haczolunmuş malların
paraya çevrilmesi amme borçlusunu çok zor duruma düşürecekse, borçlu
tarafından yazı ile istenmiş olmak ve kanundaki şartları taşımak koşuluyla
vadesi bir yılı geçmemiş alacaklar, Hazine ve Maliye Bakanınca 36 ayı
geçmemek üzere faiz ve teminat alınarak tecil olunabilmektedir.
Bu uygulamadan yararlanabilmesi için borçlunun; diğer şartların yanı sıra
başvuru tarihinden geriye doğru 3 yıla ait vergi beyannamelerini kanuni
sürelerinde vermiş olması şartını da yerine getirmiş olması
15
gerekmektedir. Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak
kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen
beyannameler bu şartın ihlali sayılmaz.
20. İzaha Davet Edilen Mükellefler Pişmanlık Hükümlerinden
Yararlanabilir mi?
Kendisine izaha davet yazısı tebliğ edilen mükellefler, davet konusu
tespitle sınırlı olarak, pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.
Ayrıca, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinin
işlenmiş olabileceğine dair kendisine ön tespite ilişkin yazı tebliğ edilen
mükellefler de tespitle sınırlı olarak pişmanlık hükümlerinden
yararlanamaz.
21. Olumsuzluğun Giderilmesi ve İşlemlerin Gerçekliğini İspat İçin
Davet Edilen Mükellefler Pişmanlık Hükümlerinden Yararlanabilir mi?
KDV uygulamasında, haklarında sahte belge veya muhteviyatı itibariyle
yanıltıcı belge kullanılmasına yönelik olumsuz tespit bulunan
mükelleflerin olumsuzluğun giderilmesi daveti üzerine bu alımlara ilişkin
tutarları indirim hesaplarından çıkararak düzeltmesi durumunda, Vergi
Usul Kanununun pişmanlık hükümlerinden yararlanması mümkün
bulunmamaktadır.
22. Pişmanlık ve Islah Hükümleri Uyarınca Mesken Kira Gelirleri
İstisnasından Yararlanmak Mümkün mü?
Gelir Vergisi Kanununda, binaların mesken olarak kiraya verilmesinden
bir takvim yılında elde edilen hasılatın belli bir kısmı gelir vergisinden
istisna tutulmuştur. Söz konusu istisnanın uygulanması da belli şartlara
bağlanmıştır.
Bu çerçevede, istisna haddi üzerinde hasılat elde edilip beyan
edilmemesi veya eksik beyan edilmesi durumunda bu istisnadan
yararlanılamayacaktır.
16
Mükelleflerin, idarece herhangi bir tespit yapılmadan önce, süresinde
beyan etmedikleri veya süresinde verdikleri beyannamede yer almayan
mesken (konut) kira gelirlerini, pişmanlık ve ıslah hükümlerinden
yararlanarak beyan etmeleri mümkündür. Kira gelirini pişmanlık yoluyla
beyan eden mükellefler mesken istisnasından yararlanabileceklerdir.
Bunlara vergi ziyaı cezası kesilmeyecektir.
Bu mükellefler hakkında sadece pişmanlık zammı uygulanacaktır.
23. Kanuni Süresinden Sonra Pişmanlık Talepli Olarak Verilen
Beyannamelerin Ödeme Süreleri Mali Tatil Kapsamında mı?
Kanuni süresinden sonra kendiliğinden veya pişmanlık talepli olarak
verilen beyannamelerin ödeme süreleri mali tatil kapsamına dâhildir.
24. Pişmanlık Talepli Olarak Kabul Edilen Ancak Şartların İhlali
Nedeniyle Kanuni Süresinden Sonra Verilen Beyanname Olarak
İşleme Tabi Tutulan Beyannamelere İlişkin Kesilen Vergi Ziyaı
Cezaları Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Konusu Yapılabilir mi?
Mükellefler adına, ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergilerle
bunlara ilişkin vergi ziyaı cezaları ile 1/1/2022’den itibaren 6.800 üzeri
Türk lirasını aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının (359 uncu
maddede yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi halinde tarh
edilen vergi ve kesilen ceza ile bu fiillere iştirak edenlere kesilen ceza ve
370 inci maddenin (b) fıkrası kapsamında kendilerine ön tespite ilişkin
yazı tebliğ edilen mükelleflere anılan maddeye göre kesilen ceza hariç)
yanı sıra mükellefler tarafından yasal süresinden sonra verilen
beyannameler ile Vergi Usul Kanununun 371 inci maddesine göre
pişmanlık talepli olarak kabul edilen ancak şartların ihlali nedeniyle
kanuni süresinden sonra verilen beyanname olarak işleme tabi tutulan
beyannameler üzerinden tahakkuk fişi ile tahakkuk ettirilen vergilere
ilişkin kesilen vergi ziyaı cezaları uzlaşma konusu yapılabilir.
17
25. Mükellef ile İdare Arasında İmzalanan Peşin Fiyatlandırma
Anlaşmasının Geçmiş Vergilendirme Dönemlerini Kapsamına
Aldığı Durumlarda Pişmanlık ve Islah Hükümlerinden
Yararlanılabilir mi?
Kurumlar Vergisi Kanununda, mükelleflere ilişkili kişiler ile
gerçekleştirdikleri mal veya hizmet alım ya da satım işlemlerinde
uygulayacakları fiyat veya bedelin tespitine ilişkin yöntemleri Hazine ve
Maliye Bakanlığı ile anlaşarak belirleme imkânı getirilmiştir. Uygulayacağı
yöntem konusunda tereddüdü bulunan mükelleflerin gerekli bilgi ve
belgelerle birlikte Gelir İdaresi Başkanlığına (İdare) başvurarak belli bir
dönem için yöntem tespiti talebinde bulunabilmeleri mümkündür.
Bu çerçevede, ilişkili kişiler ile yapılan mal veya hizmet alım ya da satım
işlemlerine ilişkin transfer fiyatının tespit edilmesinde belli bir dönem için
uygulanacak yöntem, mükellefin talebi üzerine İdare ile anlaşılarak
belirlenebilecek olup bu anlaşma peşin fiyatlandırma anlaşması olarak
adlandırılır.
Vergi Usul Kanununun pişmanlık ve ıslah hükümlerinin uygulanmasının
mümkün olması ve anlaşma koşullarının zamanaşımına uğramamış
geçmiş vergilendirme dönemlerinde de geçerli olması halinde, mükellef
ve İdare belirlenen yöntemin söz konusu dönemlere de tatbik edilmesini,
bu dönemleri anlaşma kapsamına almak suretiyle sağlayabilir.
Geçmiş vergilendirme dönemlerinin anlaşma kapsamına alındığı
durumlarda imzalanan anlaşma, Vergi Usul Kanununun pişmanlık ve
ıslah hükümlerinde yer alan haber verme dilekçesi yerine geçer. Söz
konusu dönemlere ilişkin beyan ve ödeme işlemleri buna göre tekemmül
ettirilir. Bir başka ifadeyle, anlaşmanın imzalandığı tarihten başlayarak 15
gün içinde beyan ve ödeme işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir.
Anlaşmanın geçmiş vergilendirme dönemlerine uygulanması sebebiyle
daha önceden ödenen vergiler ret ve iade edilmez.
18
26. Pişmanlık Şartlarının İhlalinin Sonuçları Nelerdir?
Verilen 15 günlük süre içinde vergi aslı ve pişmanlık zammının tamamı
ödenmez ise pişmanlık hükümleri ihlal edilmiş sayılır. Bu durumda bu
mükelleflerin verdiği beyannameler kanuni süresinden sonra verilen
beyanname olarak kabul edilir.
Pişmanlık şartlarının ihlali halinde; pişmanlık zammı terkin edilir, bunun
yerine gecikme faizi tahakkuk ettirilir ve tahakkuk fişindeki vade
15 günden 1 aya tamamlanır.
Kanuni süresi içinde verilmeyip daha sonra pişmanlık talebiyle elden
veya posta yoluyla verilen (elektronik ortamda verme zorunluluğu
bulunmayan) beyannamedeki talebin kabul edilmesinden sonra
pişmanlık şartlarının ihlal edilmesi halinde ziyaa uğratılan verginin %50’si
tutarında vergi ziyaı cezası, birinci derece iki kat usulsüzlük cezası ile
mukayese edilecek ve miktar itibarıyla ağır olanı kesilecektir.
Kanuni süresi içinde verilmeyip daha sonra pişmanlık talebiyle elektronik
ortamda verilen beyanname ile ilgili olarak özel usulsüzlük cezası
kesilecek ancak vergi ziyaı cezası kesilmeyecektir. Ancak pişmanlık
şartlarının ihlal edilmesi halinde ziyaa uğratılan verginin %50’si tutarında
vergi ziyaı cezası kesilecektir.
1

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.