Spor (Futbol) Sektöründe Sponsorluk ve Vergi Uygulamaları

167

A⁺

A^-

1. Spor Sponsorluğunun Temek Dayanakları ve Çevresi

Sponsorlukla ilgili teşviklerin dayanağını, öncelikle T.C. 1982 Anayasası’nın 59. Maddesi ve
Gerekçesinde aramak isabetli olacaktır. Madde metnine göre, “Devlet, her yaştaki Türk vatandaşlarının
beden ve ruh sağlığını geliştirecek tedbirleri alır, sporun kitlelere yayılmasını teşvik eder. Devlet başarılı
sporcuyu korur”

Gerekçe ’de ise maddeye dair anlam vurgusu şu şekilde yapılmıştır: “Sağlık hizmetlerinin bir parçası
beden sağlığının spor yaptırılarak korunmasıdır. Sporun kitlelere yayılması bu amacın teminine
yarayacak araçlardan en etkinidir. Sporun geliştirilmesi sadece fiilen spor yapanlara değil seyircileri için
de eğitici ve sağlık kurallarına uygun bir ortamda yaşamaya sevk edici etkileri sebebiyle Devletçe ele
alınması için bir başka sebeptir.”

Bu ana hedefi sağlamak için G.S.G.M. (önce Beden Terbiyesi ve Spor Genel Müdürlüğü), sporun ülkede
yayılmasını ve örgütlenmesini desteklemek ve kitle sporları için özendirici ve destekleyici önlemleri
almakla yükümlü kılınmıştır. Spor faaliyetlerinin düzenlenmesinde spor teşekkülleri, vazgeçilmez
unsurlardır. Sporun kulüplerde gelişmesi esas ilkelerden biri olarak benimsenmiştir.
G.S.G.M., spor ve beden eğitimi alanında, Uluslararası Olimpiyat Komitesince benimsenmiş spor dalları
ile bu dallarda faaliyet gösteren ve Genel Müdürlük ’ce tescil edilmiş kulüpleri destekler. Bu
destekleme, sportif organizasyonlar düzenleme, tesislerden yararlandırma, başarılı sporculara yardım,
karşılaşmalardan sağlanan gelirlerden kulüplere yardım gibi şekillerde olur (Sporun Geliştirilmesinde
Uygulanacak Temel İlkeler Yönetmeliği Md. 3).

2. Sponsorluk ve Reklam Ayrımı Gerekli Tanımlar:

REKLAM:

Sıklıkla birbirine geçen, birbirini tamamlayan ya da bir diğerinin yerine kullanılan “Reklam, Tanıtım
ve Sponsorluk” kavramları, pratik vergi uygulamaları bakımından farklı sonuçlara yol açabilmeleri
bakımından ayrıntılı olarak tanımlanmaya muhtaçtır. Bu bağlamda, sınıflandırmalı şu tanımlamalar
yapılabilir.

Ticari Tanımlama:

Mal, hizmet ve marka tanıtmak, hedef kitleyi oluşturanları bilgilendirmek, ikna etmek, satış ve
kiralanmasını sağlamak ve artırmak amacıyla pazarlama iletişimi niteliğindeki faaliyetlerdir.

Vergi Tanımlaması:

Spor sahalarına, sporcuların veya diğer ilgililerin spor giysilerinin ya da spor araç ve gereçlerinin üzerine
yazılı veya elektronik sinyaller yardımıyla sanal olarak kurumun tanıtımının yapılmasını sağlayacak
amblem, marka, isim ve benzeri işaretler konulması gibi doğrudan ticari fayda sağlayan ve kurumun
tanıtımını amaçlayan harcamaların dayandığı işlemlerdir.

SPONSORLUK:

Ticari Tanımlama:

Gerçek veya tüzel kişilerce, dolaylı olarak ticari fayda sağlamak ya da sosyal sorumluluklarını yerine
getirmek amacıyla iletişim olanakları karşılığında ayni ve/veya nakdi destekte bulunulmasıdır.

Vergi Tanımlaması:

Gençlik ve spor tesisleri ve organizasyonlarına, federasyonlara, gençlik ve spor kulüpleri ve sporculara;
-Dolaylı olarak ticari fayda sağ lamak, Sosyal sorumluluk yerine getirmek amacıyla iletişim olanaklarının kullanılması
karşılığ ında ayni ya da nakdi destek verilmesi ya da harcamaların yapılmasıdır.

3. Spor Sponsorluğu Türleri:

i. Sponsorun Niteliği Bakımından

a. Ürün Sponsorluğu:
İşletmenin ürettiği ürünün desteklenenin kullanımına sunulmasıdır. Spor malzemeleri üreticisinin
sporcunun sportif malzeme gereksinimlerini karşılaması veya nakliye/taşıma şirketinin, desteklenen
nakliye/taşıma hizmeti vermesi bu başlık için örnek olarak verilebilir. Kamuoyunda bu grup resmi
tedarikçi ya da teknik sponsor olarak da nitelendirilebilmektedir.

b. Kurumsal Sponsorluk:
Mal teslimi ya da hizmetin yürütülmesi yerine bir işletmenin, kurumsal kimliği ile mali, ticari ve hukuksal
olarak, desteklenenin faaliyetlerini kısmen ya da tamamen üstlenmesidir. Bir saat üreticisinin, ferdi bir
sporcunun (atletin/tenisçinin/yüzücünün), belirli bir süre boyunca, kamp, konaklama, ulaşım,
malzeme , sigorta, iletişim ve halkla ilişkiler gibi tüm alanlarda ayni ve nakdi finansmanı üstlenmesini
örnek olarak verebiliriz.

ii. Gerçekleştirme Türü Bakımından
a. Finansal (Mali) Sponsorluk:
Desteklenene doğrudan parasal aktarımda bulunulmasıdır.
b. Aynî Sponsorluk:
Desteklenenin belirli bir organizasyon/faaliyet ya da işi gerçekleştirebilmesi için ihtiyaç duyduğu spor
malzemesi, araç-gereç, ulaşım ya da iletişim araçları, oyuncu hakları gibi karşılamasıdır. Bu başlık altına,
desteklenene bilgi yardımında bulunmak, yetişmiş personelini desteklenenin hizmetine sunmak veya
desteklenen faaliyetle ilgili her türlü organizasyon hizmetini yapmak gibi işler de girer.

iii. Desteklenen Bakımından
a. Sporcu (kişi) Sponsorluğ u:
Tek bir kişi, tüzel kişi ya da kurum desteklenen sıfatı taşıyabilir. Desteklenen kişi ya da kurum
profesyonel olabileceği gibi, yarı profesyonel ya da amatör de olabilir.
b. Proje Sponsorluğu:
Herhangi bir işin, organizasyonun ya da çalışmanın icrasının desteklenmesidir.

4. Sponsorluk Sözleşmeleri ve Yükümlülükler
Sponsorluk, edim karşı edim ilişkisine dayalı bir sözleşmedir.
Sponsorlukta, sportif, kültürel, sosyal veya başka herhangi bir alandaki faaliyetin teşvik edilmesi söz
konusudur. Faaliyetin türüne bağlı olarak sponsorun teşviki değişik şekillerde ortaya çıkar.
Sponsorluk, sponsor bakımından onun kamuoyu ile iletişim sağlamasında önemli bir görev görür. Söz
konusu iletişim fonksiyonu desteklenen tarafından ve/veya medya aracılığı ile ya da bizzat sponsor
tarafından ortaya konulur.
Sponsorluk diğer iletişim araçlarından farklı özellikler taşımakla beraber tek başına onlardan ayrı ve
bağımsız bir yapısı yoktur. Sponsorluk, halkla ilişkiler, reklâm, ürün sergilemesi gibi bilinen iletişim
araçlarının yerine geçecek bir araç değildir. Sponsorlukta desteklenenin bir edimi sponsorun tanıtımını
yapmak olduğundan, bu tanıtım da ancak diğer iletişim araçlarının yardımıyla yapılabileceğinden
sponsorluk ilişkisi diğer iletişim araçları ile kombinasyon içinde bulunacaktır.

Sponsorluk Sözleşmelerinde;
a. Genel Esasları hariç, YAZILI OLMA ve BELLİ EDİLEN Ş EKİL ŞARTLARINA UYULMASI zorunludur.
b. Ayni, nakdi ve Genel başlıkları altında üç ayrı tip sözleşme metni önerilmektedir.
c. İçerik olarak sözleşme yalnız karşılıklı edimleri içeren bir metin değ il, doğ rudan bir karşı edim
beklenmeksizin verilen teşvik ve taahhütleri de içerebilir.
d. Sponsorluk sözleşmesinin nitel olarak sınıflandırılması ise aşağ ıdaki gibi yapılabilir.

5. Vergisel Açıdan Sponsorluk Harcamaları ile Reklam Harcamaları Ayrımı / Reklam/Sponsorluk
Ayrımı
Sponsorluk sözleşmesinin esaslarının ortaya konulması, reklam ve sponsorluk arasındaki farkların ve
dolayısıyla vergisel sonuçlarının gösterilmesi açısından önemlidir. Sözleşme içeriği hususlar ile
sponsorluk ilişkisinin gerçek mahiyetinin belirlenmesine imkan tanıyacak biçimde;
-Destekleyen ve desteklenenin esas faaliyetleri,
-Destek unsurlarının niteliği
-Varsa karşılıklılık ilkeleri ve tanıtım unsuru
-Tarafların faaliyetleri arasında benzerlikler/birliktelikler
-Desteklenene ait isim, resim, logo ve benzeri değer, marka ve tanıtıcı unsurların destekleyene terki
-Varsa destekleyenin talimatlarına riayet
-Varsa destekleyene ait materyallerin kullanılması gibi belirleme ve ölçüler, bu bağlamda öncelikle
bilinmesi, araştırılması ve dikkate alınması gereken konular olarak ortaya çıkmaktadır.
Bilindiği gibi KVK 1. maddeden atıfla ve KVK 10. maddesi ile GVK’nın 40. maddesinde, safi kazancın
tespit edilmesinde hasılattan indirilebilecek giderler konusu düzenlenmiştir. Söz konusu maddenin 1
inci fıkrasında ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan her türlü
giderin hasılattan indirilebileceği belirtilmiştir. Ancak, 40. maddenin lafzında ve ruhunda, yapılan
giderlerin işle ilgili ve işin önemi ve genişliğiyle orantılı olması gerektiği açıkça ortaya konulmuştur.
4644 ve 5105 sayılı Kanunlar (ilgili kanunlara göre çıkarılan yönetmelikler) ile yapılan düzenlemelerde
yer alan koşullar haricinde işletmelerin daha geniş bir müşteri kitlesine hitap ederek cirolarını
yükseltebilmeleri, artan rekabet karşısında pazar paylarını koruyabilmeleri, kısacası ayakta
kalabilmeleri için reklam veya tanıtım yapmalarının vazgeçilmez bir unsur olduğu kuşkusuzdur.

Dolayısıyla isimlerini duyurmak, kamuoyunda olumlu imaj kazanmak, firmanın ve ürünün tanıtımına
katkıda bulunmak ve satışlarını artırmak amacıyla yapmış oldukları her türlü reklam ve tanıtım faaliyeti
için katlandıkları harcamaları 760-Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri hesabında izleyerek,
GVK’nın 40/1. maddesi hükümleri gereği safi kazancın tespitinde bir gider unsuru olarak indirmeleri
doğaldır.

Sponsorluk harcamaları, ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olmayan veya ilişkisi
ölçülemeyen, sosyal amacı öne çıkan harcamalar olup ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili
olan reklam harcamalarından farklılık arz etmektedir.

Ayrıca, sponsorluk faaliyetinin yanında reklam ve tanıtım amacını da içeren işlemler nedeniyle yapılan
harcamaların, sözleşmede belirtilmek ve emsaline uygun olmak şartıyla, reklam ve sponsorluk
harcamaları olarak ayrıştırılabilmesi mümkündür. KVK 1 Seri numaralı Genel Tebliğ’de verilen örneğe
göre, bir kurumun, bir kulübe bonservis bedelini karşılayarak transfer ettiği bir sporcuyu aynı zamanda
şirketin veya ürünlerinin tanıtımına yönelik reklamlarda kullanması halinde, reklam faaliyetine ilişkin
harcamalar, bonservis bedelinden sözleşmede belirtilmek ve emsallerine uygun olmak şartıyla
ayrıştırılabilecek ve reklam gideri olarak dikkate alınacaktır.

NETİCE OLARAK, destekleyen açısından “Gider konusu” olan “reklam, tanıtım veya sponsorluk
harcamaları ile, gelir getirici faaliyetler arasında illiyet bağının kurulup kurulamadığı önem arz
etmektedir.

6. Spor Sponsorluğunda Desteklenecek Gerçek ve Tüzel Kişiler:

GSGM Kanunu Ek 3. Maddesi ile GSGM yönetmeliği düzenlemelerine göre, sponsorlukta temel esas “
Ulusal veya uluslararası gençlik ve spor hizmet ve faaliyetlerini desteklemek” olarak belirtilmiştir. KVK
ve ilgili mevzuat düzenlemelerinden de “Spor Dalı” kavramına atıf yapılmış bulunmaktadır. Bu
bağlamda, desteklenecek faaliyetlerin irdelenmesi sonucu amatör ya da profesyonel nitelikte
-Ferdi Sporcular,
-Takım Sporcuları,
-Spor Kulübü Dernekleri
-Kamuya Yararlı Statüdeki Spor Kulübü Dernekleri
-Spor Federasyonları ve GSGM
olarak ifadesini bulmakla birlikte, G.S.G.M. Kuruluş Kanun’unun 20’nci maddesi, 01.07.1999 tarih
ve 23742 sayılı R.G.’de yayımlanan Spor Kulüpleri Tescil Yönetmeliği, 20.04.1999 tarih ve 23672 sayılı
R.G.’de yayımlanan Gençlik Kulüpleri Tescil Yönetmeliği, 08.08.2002 tarih ve 24840 sayılı R.G.’de
yayımlanan Futbol Kulüpleri Tescil Talimatı, 3813 sayılı T.F.F. Kanununun 27. maddesi ile T.F.F. Ana
Statüsü ve Profesyonel Futbol ve Transfer Talimatı’nın 52. Maddesi düzenlemeleri uyarınca, Spor
Kulübü Derneklerine ait profesyonel futbol şubeleri anonim şirket olarak örgütlenebileceği gibi,
kurulmuş bulunan anonim şirketlere devredilebilir ya da kiralanabilir olması, K.V.K.’nın 4/j bendi
uyarınca spor faaliyeti ile uğraşan tüm kurumların bir değerlendirilerek, münhasıran idman ve spor
faaliyetlerinde bulunan halka açık olsun, olmasın anonim şirketler, ile deneklere ait iktisadi işletmeler
kurumlar vergisinden muaf tutulmuş olması, GSGM ve özerk federasyonlarca tescil edilen
-Münhasıran Spor Faaliyetleri ile Uğraşan İktisadi İşletmeler
-Münhasıran Spor Faaliyetleri ile Uğraşan Anonim Şirketlerin de her şekilde desteklenebilecekleri
anlaşılmaktadır.

7. Spor Sponsorluğu Yasal Düzenlemeleri

A. 3289 Sayılı GSGM Kanunu Düzenlemesi: (İlgili bölümler)
Ek Madde 3- ………………..(Değ işik üçüncü fıkra:4/3/2004 – 5105/1 md.) Ulusal veya uluslararası gençlik ve spor hizmet
ve faaliyetlerini desteklemek amacıyla gerçek ve tüzel kişiler;
a) Genel Müdürlüğün yıllık faaliyet programında yer alan ulusal ve uluslararası gençlik ve spor
organizasyonları,
b) Sporcuların transfer bedelleri hariç olmak üzere spor kulüpleri ile federasyonların yıllık
programlarında bulunan sporun yaygınlaştırılması ve sporcuların desteklenmesine yönelik resmî
sportif faaliyetleri,
c) Kamu kurum ve kuruluşları ve yerel yönetimler ile spor kulüplerine ait spor tesislerinden Genel
Müdürlükçe uygun görülenlerin yapımı, bakımı ve onarımı,
d) Federasyonların ve spor kulüplerinin sportif hizmet ve faaliyetlerinin yürütülebilmesi için gerekli olan
spor organizasyonları ile sportif araç, gereç ve malzemelerin temini,
e) Ferdî lisanslı sporcuların, Genel Müdürlük veya federasyonlarca ferdî olarak katılmalarına izin verilen
ulusal veya uluslararası organizasyonları,
f) Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi ile Paralimpik Komitesinin sportif faaliyetlerine ilişkin hizmetleri,
Kapsamında sponsorluk yapabilirler.
(Ek fıkra:4/3/2004-5105/1 md.) Ferdî veya takım sporcuları ile gençlik ve spor kulüpleri, ulusal veya
uluslararası sportif faaliyetlerde; Genel Müdürlüğün belirleyeceği esaslar dahilinde reklam alabilirler.
(Ek fıkra: 4/3/2004 – 5105/1 md.; Değişik: 28/4/2005 – 5340/1 md.) Sportif faaliyetlere, sporculara,
spor kulüplerine, federasyonlara veya tesislere yapılacak harcamalar sponsor tarafından bizzat
harcanır veya sponsorluk alanın banka hesabına yatırılır. Sponsorlara, ulusal ve uluslararası
federasyonların reklam ve sponsorlukla ilgili hükümlerine aykırı olmamak şartı ile faaliyetin veya tesisin
isim, reklam, tanıtım ve yayın hakları verilebilir.
(Ek fıkra:4/3/2004-5105/1 md.) Sponsorluk ve reklamla ilgili esas ve usuller Genel Müdürlükçe
çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

B. VERGİ KANUNLARI DÜZENLEMELERİ:

Gelir Vergisi Kanununun 89’uncu maddesinin 13.3.2004 tarihinden itibaren 3289 sayılı Gençlik ve Spor
Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17.6. 1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye
Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk
harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50’si yıllık beyanname
ile bildirilen gelirden indirilebilecektir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 10/b madde düzenlemesi ile 13.3.2004 tarihinden itibaren 3289 sayılı
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17.6. 1992 tarihli ve
3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan
sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50’si kurum
kazancının tespitinde giderler olarak hasılattan indirebilecektir.
Ancak spor ve vergi mevzuatımızda amatör-profesyonel dal ayrımı yapılmamış bulunmaktadır.
Federasyonun özerk olup olmadığına dair statüsü, bu ayrım için kullanılamaz.

C. AMATÖR / PROFESYONEL FAALİYET AYRIMI:

Türk Vergi Hukuku içerisinde ise, amatörlük/profesyonellik ayrımı, ayrımın, vergileme rejimi açısından
önemi nedeniyle, Katma Değer Vergisi Kanunu’nda(K.D.V.K.) işlenmiştir.
Profesyonellik kavramı, vergiye tabi işlemleri tanımlayan K.D.V.K.’nın 1/3-c maddesinde
vurgulanmış; maddede altı çizilen profesyonellik kavramından anlaşılması gereken de, K.D.V.K.’
nın 1 seri Nolu Genel Tebliği’nin“I-Verginin Konusu Başlığını” taşıyan “B-Vergiye Tabi İşlemler”
alt başlığının 5’inci alt ayrımında açıklanmıştır. Buna göre;
“Profesyonel sanatçıların yer aldığı gösteriler ve konserler ile profesyonel sporcuların katıldığı sportif
faaliyetler karşılaşmalar, yarışlar ve yarışmalar tertiplenmesi ve gösterilmesi Katma Değer Vergisi’ne
(K.D.V.) tabidir.

Madde hükmünden anlaşılacağı üzere, amatör nitelikli faaliyetler vergi dışında tutulmaktadır. Amatör
profesyonel ayırımının, sanatçı veya sporcunun bu faaliyetleri karşılığında gelir elde edip etmemesine
göre yapılması gerekir. Profesyonel terimi, bir kişinin mesleğini amatör gibi zevk için veya heves
dolayısıyla değil de, kazanç sağlamak ve geçimini temin etmek amacıyla yapmasını, konser kavramı ise,
genel veya özel bir toplantıda herhangi bir müzik türünde ve herhangi bir çalgıyla veya sesle veya her
ikisi birlikte yapılan müzik icrasını ifade eder.

Eğer sporcu ve sanatçı söz konusu faaliyetleri nedeniyle gelir elde ediyorsa profesyoneldir. Yani bu
faaliyetini belli bir menfaat karşılığında yapmaktadır. Dolayısıyla amatör, profesyonel ayırımı yapılırken
sporcu ve sanatçıların katıldıkları gösteri konser, karşılaşma, yarış ve benzeri organizasyonlar nedeniyle
ferdi olarak veya bağlı bulunduğu kurum, kuruluş, organizasyon, kulüp veya benzeri teşebbüsler
aracılığı ile belli bir gelir elde edip etmediğine bakılmalıdır. Ayrıca ticari bir organizasyon için yapılan
faaliyetlerin tamamı gelir sağlayıcı nitelikte olacağından bu tür faaliyetler herhangi bir ayırım
yapılmaksızın Kanun’un 1/1.’inci maddesindeki genel hükme göre vergilendirilecektir. Bu tür
faaliyetlerin vergi dışı kalması için, söz konusu faaliyetlerde profesyonel sanatçı ve sporcuların hiç yer
almaması gerekir.”

7. Sporu ve Sporcuyu Destekleyici Nitelikteki Harcamalar ve Vergisel Durumları

Vergi Kanunları uygulamaları açısından, gider niteliğinde olan ödemeler açısından çözümleme,
mükelleflerin kurum kazancının saptanmasında dikkate alabilecekleri giderlerin ve indirim döneminin
saptanması açısından önemlidir. Mükellefler, vergi kanunlarının kendilerine tanıdığı olanaklardan en
uygun olanını tercih edebilirler.

A. Reklam ve Tanıtım Faaliyetleri

KVK 10. ve GVK 40. maddeleri düzenlemeleri. uyarınca ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi
için yapılan giderdir. Tamamı vergi matrahından gider olarak indirilir. İstisnaları: KVK 11. ve GVK 41.
maddelerde sayılanlar olmaktadır.

B. Kamuya Yararlı Dernekler Açısından (Dolaylı Reklam Amaçlı) Bağış ve Yardım Esaslarından
Yararlandırılması Tercihi:
GVK 89/4 ve KVK 10. madde uyarınca, kamuya yararlı derneklere (spor kulüplerine) yapılan bağışların,
beyan edilen gelirin %5’i kadarlık kısmı matrahtan indirilir. KDVK 17. madde uyarınca yapılan bu
nitelikteki teslimler için KDV hesaplanmaz. Vergiden istisna tutulan işlemler dolayısıyla yüklenilen KDV
indirilemez. Kamuya yararlı olanlar dışında kalan spor kulüplerine yapılacak bağış ve yardımlar için
emsal bedel üzerinden KDV hesaplanacağı ve yüklenilen vergilerin indirim konusu yapılacağı tabiidir.
Kamu yararına çalışan dernek statüsüne sahip spor kulüplerine makbuz karşılığında yapılan bağış ve
yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının %5’ine kadar olan kısmı, kurumlar vergisi
beyannamesinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirim konusu yapılabilecektir.
Matrahtan indirilmesi için bağış ve yardımın;
Makbuz karşılığı olması,
Karşılıksız yapılması,
Sadece ilgili dönem kazancından indirilmesi
Beyannamede ayrıca gösterilmesi gerekir. İndirilemeyen kısım diğer yıla nakledilemez.
İndirilebilecek bağış ve yardım tutarının tespitinde esas alınan kurum kazancı, zarar mahsubu dahil
giderler ile iştirak kazançları istisnası düşüldükten sonra, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki [Ticari
bilanço kârı – (iştirak kazançları istisnası + geçmiş yıl zararları)] tutardır.
C. Kamuya Yararlı Dernekler Açısından (Dolaylı Reklam Amaçlı) Bağış ve Yardım Esaslarından
Yararlandırılması
GVK 89/4 ve KVK 10. madde uyarınca, kamuya yararlı derneklere (spor kulüplerine) yapılan bağışların,
beyan edilen gelirin %5’i kadarlık kısmı matrahtan indirilir. KDVK 17. madde uyarınca yapılan bu
nitelikteki teslimler için KDV hesaplanmaz. Vergiden istisna tutulan işlemler dolayısıyla yüklenilen KDV
indirilemez.
Matrahtan indirilmesi için bağ ış ve yardımın;
Kamuya Yararlı Dernek statüsünde spor kulübü olması,
Makbuz karşılığı olması,
Karşılıksız yapılması,
Beyannamede ayrıca gösterilmesi,
Sadece ilgili dönem kazancından indirilmesi gerekir. İndirilemeyen kısım sonraki yıla
devretmeyecektir.
İndirilebilecek bağ ış ve yardım tutarının tespitinde esas alınan kurum kazancı, zarar mahsubu dahil giderler ile iştirak
kazançları istisnası düşüldükten sonra, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki [Ticari bilanço kârı – (iştirak kazançları
istisnası + geçmiş yıl zararları)] tutardır.
– YMM Tasdik işlemine gerek bulunmamaktadır.
-Harcamalar için GSGM ve Maliye Bakanlığ ı ön onay/izni gerekmemektedir.
D. Diğer Giderler
KDVK 50 Seri numaralı Genel Tebliğ düzenlemeleri uyarınca
-Pazar payının artırılmasına dönük sporcu ve spor kulüplerine verilen,
-İşin mahiyetine uygun
-Ayrıca satışa konu edilmeyen bedelsiz teslimler doğrudan gider yazılır ve yüklenilen KDV indirilir.
8. Sponsorluk Konusuna Giren Harcamalar
Sponsorluk harcamaları, ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olmayan
veya ilişkisi ölçülemeyen, sosyal amacı öne çıkan harcamalar olup ticari kazancın
elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olan reklam harcamalarından farklılık arz
etmektedir.
Sponsor olan kurumun adının anılması koşuluyla,
• Resmi spor organizasyonları için yapılan saha, salon veya tesis kira bedelleri,
• Sporcuların iaşe, seyahat ve ikamet giderleri,
• Spor malzemesi bedeli,
• Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün uygun göreceği spor tesisleri için
yapılan ayni ve nakdi harcamalar,
• Sporcuların transfer edilmesini sağlayacak bonservis bedelleri,
• Spor müsabakaları sonucuna göre sporculara veya spor adamlarına prim
mahiyetinde ayni ve nakdi ödemeler
gibi harcamalar sponsorluk harcaması olarak değerlendirilecektir.
9. Sponsorluk Konusuna Girmeyen ve Harcamalar ile Sponsor Olamayacaklar
-Reklam ibareleri ve şekillerinin spor anlayışına, ahlak ve adaba aykırı düşmemesi esastır. Özellikle
alkollü içkiler, tütün mamulleri, kumar yatırımları ile ilgili, politik, ırkçı veya dini
içerikli reklamlar kesinlikle yasaktır.
-Gerçek ve tüzel kişiler, süresiz bir şekilde sponsor olamazlar.
-Sponsorların herhangi bir şekilde vergi borçları da bulunmamalıdır. Bu nedenle kurumların sponsor
olabilmeleri için bağlı bulundukları vergi dairesine müracaat ederek, vergi borcu olmadığına dair bir
yazı almaları ve yapılan sponsorluk sözleşmesinin bir örneğini ilgili vergi dairesine vermeleri
gerekmektedir.
-Sponsorların, sponsor olunan dönemlerde tahakkuk eden vergi borçlarını ödememeleri halinde, ilgili
vergi dairesi durumu derhal bir yazı ile bulunulan mahaldeki Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne
bildirecektir.
10. Belge Düzeni ve Tevsik
-Usul yönünden GSHM Sponsorluk Yönetmeliği ve KVK 1 Seri Numaralı G.T. düzenlemeleri uyarınca;
1-Ayni, Nakdi Sponsorluk için ayrı tip sözleşme akdedilmelidir.
2- Vergi ve sosyal güvenlik kuruluşlarına borcu nedeniyle takibata uğrayan gerçek ve tüzel kişiler
sponsorluk yapamazlar. Bu nedenle sponsorluk yapacakların bağlı bulundukları vergi
dairesinden “Vergi borcu” olmadığına dair bir yazı almaları ve yapılan sözleşmenin bir örneğini ilgili
vergi dairesine vermeleri gereklidir. Sözleşme, Sponsorun vergi borcu olup olmadığının tespiti
bakımından vergi dairesine ibraz edilmelidir.
3- Ferdi sporcular dahil sponsorluk için, (spor tesisleri için yapılacak harcamalar hariç olmak üzere)
GSGM’den alınacak bir ön onay bulunmamaktadır.
4-Sponsorluk harcamaları GSGM ve Maliye Bakanlığı’nın onay, izin ve kontrolüne tabi
bulunmamaktadır.
5- Harcamalar içim YMM tasdik raporu gerekmemektedir.
6- Bu indirim için söz konusu beyannamelerin ekinde herhangi bir belgenin ibrazı zorunluluğu
bulunmamaktadır. Ancak, mükellefler defter ve belgelerini VUK’un ilgili hükümleri çerçevesinde
tutmakla yükümlü olduklarından herhangi bir inceleme sırasında veya vergi idaresince istenilmesi
halinde bu belgelerin ibraz edilmesi gerekmektedir.
7- Ödeme ve Teslimlerin Tevsiki:
A-Doğ rudan Nakdi Ödeme Halinde:
i- Banka Kanalıyla Ödeme Yapılması Halinde:
GSGM Sponsorluk Yönetmeliği açısından esas yöntem budur. Sponsorlara yatırılan tutarlar için
bankalar tarafından verilecek makbuz veya dekontun yapılan bağışın tevsik edici belgesi olarak kabul
edilmesi gerekir. Ancak, banka dekontu veya makbuzda paranın “sponsorluk amacıyla” yatırıldığına
dair bir ifadeye yer verilmesi şarttır.
ii- Doğrudan Sponsora Ödeme Yapılması Halinde:
Sponsorluk hizmeti alanlara nakden elden teslim edilmiş olması halinde ise hizmeti alan kişi, kurum ve
kuruluşlarca düzenlenecek alındı makbuzu, bağışa ilişkin tevsik edici belge olarak kabul edilebilecektir.
B- Ayni Olarak yada Gider Karşılığ ı Yapılmış Olunması Halinde;
i- İşin İşletmenin Varlıklarından Görülmesi Hali:
İşletmenin varlıklarından yahut üretmiş olduğu mal ya da hizmetin aktarılması/kullandırılması halinde,
ayni olarak yapılan desteğin sponsorluk hizmetini alan kişi, kurum ve kuruluşlara teslim edilmesi
halinde, teslimi yapılan değerler için fatura düzenlenmesi; faturada, teslimin sponsorluk maksatlı
olduğuna, teslimi yapılan değerlerin cinsi, nev’i ve miktarına ilişkin olarak tereddüde mahal
bırakmayacak bilgilere yer verilmesi; faturanın hizmeti alanlar adına düzenlenmiş olunması; faturanın
arka yüzünün de hizmeti alan kişilere veya kanuni temsilcilerine imzalatılmış olunması
ii-İşin İşletme Varlıkları Dışından Görülmesi Hali:
Ayni değerlerin, mükelleflerce dışarıdan sağlanarak sponsorluk hizmeti alanlara bağışlanmış olması
durumunda da hizmeti alanlarca teslim alınacak bu değerler için alındı makbuzunun düzenlenmesi ve
makbuzda, bağışlanan kıymetlerin değerlerinin, cinsinin, miktarlarının, adedinin v.b. hususların
tereddüde mahal bırakmayacak şekilde yer alması şarttır.
11. Vergi İle İlgili Olarak Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Önemli İşlemler/Konular:
-Sporcuların transferine dair ödenen bonservis ve yetiştirme tazminatları ve benzeri nitelikteki
oynama hakkı bedelleri KVK 1 Genel Tebliği düzenlemesi gereği sponsorluk kapsamındadır. Diğer cezai
nitelikte ödenen tazminatlar kapsama girmemektedir. Ancak dikkat edilmesi gereken husus, bu
ödemenin VUK Değerleme Kitabı düzenlemeleri ve VIII Seri Numaralı SPK Tebliğleri de dikkate alınarak
260- Haklar hesabında aktifleştirilmesi ve sözleşme dönemine göre sponsorluk giderlerine alınmasıdır.
-Sporculara ödenen maaş ve ücretler ile aktarılan menfaatler sponsorluk kapsamına girmemektedir.
Ancak KVK 1 Genel Tebliği düzenlemesi gereği Prim niteliğinde yapılan ödemeler sponsorluk
kapsamına alınmıştır.
-Bunların dışında kalan ve sporculara doğrudan GVK 61. madde kapsamında yapılan ödemeler
(ÜCRETLER) kapsama girmemektedir.
– Mükelleflerin, vergi kanunlarının kendilerine tanıdığı en olanaklardan dönem ve tutar olarak en
uygununu tercih edebilmeleri açısından birden fazla yıla sirayet eden sponsorluk ilişkisinde dönemsellik
kavramına dikkat ile 280- Gelecek Yıllara Ait Giderler hesabında izlemelidirler.
– Muvazaalı bir işlem tesis etmeksizin, sponsorluk konusu faaliyetler ile bu faaliyetlere dair ödemelerin
gerçekliğini tevsik edebilmek kaydıyla Kurumlar Vergisi açısından bu vergiden muaf tutulan, Spor
kulübü dernekleri, münhasıran spor faaliyeti ile uğraşan A.Ş. ler ile iktisadi işletmeler birbirlerine
sponsor olabilirler. Ancak, Tek risk, A.Ş. hissedarlarının haklarının korunmasına özen gösterilmesidir.
– Sponsorluk sözleşmeleri üzerinden KDV hariç olmak üzere, sözleşme bedeli Damga Vergisine tabi
olup, sponsor tarafından verilecek Damga Vergisi Beyannamesi ile beyan edilecektir.
-Desteklenenin gerçek usulde vergilendiren vergi mükellefi olmayan gerçek kişi/ferdi sporcu olması
halinde Gelir Vergisi ve KDV açısından gerekli vergisel sorumluluklar sponsorun olacaktır.
Dolayısıyla ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi amacıyla, reklam veren, tanıtım ve
sponsorluk yapan, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret
şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler,
yatırım fonu yönetenlerin, doğrudan gelir aktarıcı biçimde ayni ya da nakdi ödemeleri 5105 sayılı kanun
kapsamında olsun olmasın gerçekleştirmeleri durumunda GVK 94. madde uyarınca vergi kesintisi yapacaklardır.