Vergi İncelemesi Risklerinden Kaçınmak İçin İade Faturalarının Düzenlenmesinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Evren Altun
Vergi Müfettişi
evren8686@gmail.com

İş dünyasının hareketli temposunda, mükelleflerin mal alışı olmadığı halde karşı tarafın fatura düzenlediği ve düzenlenen faturaya karşı iptal veya ihtar/itiraz süreçlerinin ihmal edilmesi veya karşı tarafın durumu kabul etmediği durumlarda, mükellefler iade faturası keserek durumu düzeltmeye çalışabiliyor. Ancak bu yaklaşım farkında olmadan büyük riskler taşıyor. Özellikle fatura düzenleyen firmanın Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 359. maddesi kapsamında sahte belge düzenleme yönünden inceleme altında olması veya hakkında tamamlanmış sahte belge düzenleme raporu olması, iade faturası kesen tarafı da vergi incelemesi sürecine sürükleyebiliyor. Bu, yalnızca mali yaptırımlarla sınırlı kalmıyor, aynı zamanda iş sürekliliği ve itibarı tehlikeye atıyor.

Risk, iade faturasının işlem zincirini yeniden aktif hale getirmesinden kaynaklanıyor. VUK 359. maddesi, sahte belge düzenleme veya kullanma fiillerini ağır bir şekilde cezalandırırken, inceleme altındaki bir firmaya iade faturası düzenlemek, alıcıyı da şüpheli bir ağın parçası haline getirebiliyor. Vergi müfettişleri bu tür bağlantıları titizlikle inceliyor, çünkü iade faturası orijinal işlemin meşruiyetini sorgulamaya açarak potansiyel uyumsuzlukları ortaya çıkarabiliyor. Daha da kritik olan, elbette mükellef kendi durumunu en iyi bilendir ancak ortada gerçek bir mal teslimi yoksa, iade faturası kesinlikle düzenlenmemeli. Bu durum, sahte belge şüphesini artırarak inceleme riskini ciddi ölçüde yükseltebilir.

Peki, bu risklerden nasıl korunulur? Önerim net: bu tip durumlarda iade faturası kesmekten tamamen kaçının. Bunun yerine, ilgili döneme ait KDV düzeltme beyannamesi vererek ilgili faturaları beyanlarınızdan pişmanlık kapsamında çıkarın. Diğer yandan, eğer işlem geçici dönem beyanlarınızı etkiliyorsa, bu beyanları da düzeltin ve ayrıca defter kayıtlarınızı ters kayıt yöntemiyle düzelterek tutarlılık sağlayın. Her düzeltmeye detaylı bir açıklama notu eklemeyi ihmal etmeyin, bu olası bir incelemede şeffaflığınızı kanıtlayacak güçlü bir savunma aracı olacaktır.

Sonuç olarak, iade faturası düzenlerken aceleci davranmayın; her adımı dikkatle değerlendirin. Vergi mevzuatının karmaşıklığı, küçük bir hatanın ağır sonuçlar doğurmasına yol açabilir. Mükellef olarak, işlemlerinizin gerçekliğini en iyi siz bilirsiniz, bu nedenle mal teslimi olmayan durumlarda iade faturasından uzak durarak riskleri en aza indirin.

18.11.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com