İhracat Bedelini TL’ye Dönüştüren Firmalar %2 Dönüşüm Hibesi Nasıl Alabilir?
Firmaların Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerinin Türk Lirasına Dönüşümünün Desteklenmesi Hakkındaki 2023/05 Sayılı Tebliğinde firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin Merkez Bankasına satılması veya Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi halinde firmalara sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
A-İhracat Bedellerini Merkez Bankasına Satan Firmalar, %2 Dönüşüm Hibesi Nasıl Alabilir?
1-Firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin banka aracılığıyla Merkez Bankasına satışı sırasında, Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla, taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın %2’si kadar döviz dönüşüm desteği ödenir.
2- Banka aracılığıyla Merkez Bankasına yapılan satış esnasında hesaplanan döviz dönüşüm desteği tutarı Merkez Bankasınca firmaya ödenmek üzere ilgili bankaya aktarılır.
3- Merkez Bankasına satışı yapılacak dövizlerin yurt dışı kaynaklı olduğunun tespiti bankaca yapılır.
Örnek-1:
İhracat Bedeli (Dolar) | Yurda Getirilen (Dolar) | MB’ye Yapılan Satış (Dolar) | Hibe (%2) (Dolar) | Hibe (TL)1 $=18,80) |
1.000.000 | 1.000.000 | 900.000 | 18.000 | 338.400 |
5.000.000 | 4.000.000 | 4.000.000 | 80.000 | 1.504.000 |
10.000.000 | 10.000.000 | 8.000.000 | 160.000 | 3.008.000 |
20.000.000 | 18.000.000 | 18.000.000 | 360.000 | 6.768.000 |
B-İhracat Bedellerini Türk Lirası Vadeli Mevduat ve Katılma Hesaplarına Yatıran Firmalar, %2 Dönüşüm Hibesi Nasıl Alabilir?
1- Yurda getirilen yurt dışı kaynaklı dövizin en az yüzde 40’ı Merkez Bankasına satıldıktan sonra getirilen dövizin kalan kısmının dönüşüm kuru üzerinden Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülmesi ve Merkez Bankasınca belirlenecek süre boyunca Merkez Bankasına satılan tutardan daha fazla döviz alımı yapmama taahhüdünde bulunulması şartıyla, taahhüt sahibi firmalara dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen tutarın yüzde 2’si kadar döviz dönüşüm desteği sağlanır.
2- Dönüşümü yapılacak döviz cinsleri, açılacak Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarının vadeleri ile diğer usul ve esaslar Merkez Bankasınca belirlenir.
3- Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürülecek dövizlerin yurt dışı kaynaklı olduğunun tespiti bankaca yapılır.
Örnek-2:
İhracat Bedeli (Dolar) | Yurda Getirilen (Dolar) | Zorunlu Döviz Satış (%40)() | %2 Lik Hibe İçin Mevduata Yatırılan (Dolar) |
1.000.000 | 1.000.000 | 400.000 | 600.000 |
5.000.000 | 4.000.000 | 1.600.000 | 2.000.000 |
10.000.000 | 10.000.000 | 4.000.000 | 3.000.000 |
20.000.000 | 18.000.000 | 7.200.000 | 10.000.000 |
%2 Lik Hibe İçin Yapılan Satış (Dolar) | Dolar Kuru | %2 Lik Hibe İçin Dönüşüm Tutarı (TL) | %2 Dönüşüm Hibesi (TL) |
600.000 | 18,80 | 11.280.000 | 225.600 |
2.000.000 | 18,90 | 37.800.000 | 756.000 |
3.000.000 | 19,00 | 57.000.000 | 1.140.000 |
10.000.000 | 19,10 | 191.000.000 | 3.820.000 |
C-Döviz Alımı Yapmama Taahhüdünün Yerine Getirilmemesi Halinde Firmalara Hangi Yaptırımlar Uygulanır?
Firmalarca verilen döviz alımı yapılmaması taahhüdünün yerine getirilmemesi halinde döviz dönüşümü desteği tutarları ilgili dönem boyunca oluşan pozitif kur farkı eklenerek ve döviz dönüşümü desteğinin ödenme tarihinden taahhüdün yerine getirilmediğinin tespiti tarihine kadar geçen süre için tespit tarihinde geçerli olan Merkez Bankasının ilan ettiği en yüksek gecelik borç verme faiz oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte bankalarca tahsil edilerek Merkez Bankasına aktarılır.
2-Taahhüdünü yerine getirmeyen firmaların Merkez Bankası kaynaklı kredi kullanım talepleri, taahhüdün yerine getirilmediğinin tespit edildiği tarihten itibaren bir yıl süreyle kabul edilmez.
3- Grup firmalarının bu Tebliğ kapsamında vereceği taahhütler ana ortaklıklarını da bağlar.
Kaynak:
Resmi Gazete Tarihi ve Numarası | Yasal Dayanak |
26.01.2023 – 32085 | Firmaların Yurt Dışı Kaynaklı Dövizlerinin Türk Lirasına Dönüşümünün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (2023/05) |
Zekeriya Aslan
Yeminli Mali Müşavir
zekeriyaaslan@finansalymm.com
31.01.2023
Kaynak: www.MuhasebeTR.com