Engelli Vergi Avantajları ve Erken Emeklilik Fırsatı (12 Soru-Cevap)
Hayatın Negatif Engeline Takılan Engellilerimize Vergi’de Pozitif Destek
Engellilik indirimi uygulaması, engelli vatandaşlarımızın, içinde bulunduğu zor koşulların giderilmesine katkıda bulunmak ve engelliler ile engelli olmayanlar arasındaki rekabet eşitsizliğini gidermek amacıyla özürlü ücretlilerin gelir vergisi matrahlarının hesaplanmasında dikkate alınan bir uygulamadır.
1-Vergi indiriminden kimler faydalanabilir?
Kendisi, bakmakla yükümlü olduğu eşi veya çocuğu engelli olan işçi ,memur ve serbest meslek erbabı ayrıca basit usule tabi mükellefler ( Kapıcılar, serbest bölgelerdeki iş yerlerinde çalışanlar,gemi adamları ile yurtdışında inşaatlarda çalışanların ücretlerinden vergi kesintisi yapılmadığı için vergi indirimi talep edilemez.) faydalanabilir.
2- Kimler Engelli Vergi İndiriminden Faydalanamaz?
Ücretlerden kesilen gelir vergisi indirimi sözkonusu olduğundan ÇALIŞMAYAN
3- Engelliler Vergi İndirimi İçin Kimler Başvuramazlar?
Serbest meslek erbabı veya basit usül mükellefiyeti olmayanlar faydalanamaz.
4- Engelli Raporu hangi sağlık sunucularından alınır?
Sigortalı ve hak sahiplerinin çalışma gücü kaybı oranları ile 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalıların iş kazası sonucu meslekte kazanma gücü kaybı oranları tespitinde esas alınacak sağlık kurulu raporlarını düzenlemeye;
a) Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri,
b) Devlet üniversitesi hastaneleri,
c) Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı asker hastaneleri,
ç) Sigortalıların ikamet ettikleri illerde (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen hastanelerin bulunmaması durumunda Sağlık Bakanlığı tam teşekküllü hastaneleri,yetkilidir.
Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerde çalışan müşterek sigortalıların maluliyet değerlendirmelerinde, sosyal güvenlik sözleşmesi yapılan akit ülkenin sigorta kurumunun belirlediği sağlık hizmeti sunucusu tarafından düzenlenen sağlık kurulu raporları esas alınır.
Sağlık kurulu raporlarının karar hanesinde çalışma gücü kayıp oranı belirtilmez, “Sosyal Güvenlik Kurumunca belirlenecektir.” ibaresi yazılır. Sağlık hizmeti sunucusu tarafından düzenlenen sağlık kurulu raporlarında yer alan çalışma gücü kaybı/maluliyet/özürlülük derecesi Kurum Sağlık Kurulu kararlarını bağlayıcı değildir.
5- Engellilik İndiriminden Hangi Tarihlerden İtibaren Yararlanılır?
- Vergi dairesi başkanlıkları veya defterdarlıklarca yetkili hastaneye sevk edilmeleri sonucu alınan raporların Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilmesi sonucu engellilik indiriminden yararlandırılması gerektiği kararlaştırılanlar, rapor tarihinden itibaren,
- Daha önce alınmış bulunan raporlarla başvuru yapmak isteyenler, raporlarının Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilmesi sonucu engellilik indiriminden yararlandırılması gerektiği kararlaştırılanların başvuru tarihinden itibaren
- İhtilaf aşamasında yargı organları aracılığıyla rapor alan engellilerin son rapor tarihi,
- Hakem hastane tayin edilmesi üzerine bu hastanelerden rapor alan engelliler rapor tarihi
- İtibari ile engellilik indiriminden yararlanmaya başlayabilirler.
6- Engelli Gelir Vergisi İndirim Başvurusu Hangi Kurumlara Yapılır?
Vergi İndiriminden faydalanmak isteyen engelli çalışanlarımızın işlemleri, vergi dairelerimiz aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.
Vergi indiriminden faydalanmak isteyen engelli vatandaşlarımız istenilen belgelerle birlikte;
- Vergi Dairesi Başkanlığı olan illerde ilgili Grup Müdürlüğüne,
- Vergi Dairesi Başkanlığı olmayan illerde ise Defterdarlıklara (Gelir Müdürlüğüne),
- Bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne,
- Vergi Dairesi bulunmayan ilçelerde ise Malmüdürlüklerine
bir dilekçe ile başvurmaları gerekmektedir.
Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Konya, Kocaeli, Malatya, Manisa, Mersin, Muğla, Samsun, Sakarya, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Zonguldak illerinde yaşıyorsanız bu dilekçeyi “Vergi Dairesi Başkanlığı Makamı”na; diğer illerde yaşıyorsanız “Defterdarlık Makamı”na yazmanız gerekmektedir.
7- Hastane tarafından düşük dereceli rapor verilmesi halinde başka hastaneye sevk yapılabilir mi?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre sigortalı sayılanlar ve bunların bakmakla yükümlü oldukları veya hak sahipleri (Hak sahibi: Sigortalının veya sürekli iş göremezlik geliri ile malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta olanların ölümü hâlinde, gelir veya aylık bağlanmasına veya toptan ödeme yapılmasına hak kazanan eş, çocuk, ana ve babasını) çocuklarının çalışma gücü veya meslekte kazanma gücü kayıp oranlarının tespitine ilişkin usul ve esasları, 11.10.2008 Resmî Gazete Sayısı: 27021 ile “ÇALIŞMA GÜCÜ VE MESLEKTE KAZANMA GÜCÜ KAYBI ORANI TESPİT İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİ” nde düzenlenmiştir.
Bu Yönetmelik;
a) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalıların iş kazası ile meslek hastalığı sonucu sürekli iş göremezlik hâllerinin meslekte kazanma gücünü ne oranda azaltacağına,
b) Hangi hastalıkların meslek hastalığı sayılacağı ve bu hastalıkların işten ayrıldıktan en geç ne kadar süre sonra ortaya çıktığı takdirde o işten ileri gelmiş kabul edileceğine,
c) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalıların hangi hâllerde çalışma gücünün %60’ını yitirdiğine,
ç) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalıların hangi hâllerde çalışma gücünün en az %60’ını veya aynı kapsamdaki sigortalıların vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiğine,
d) Sigortalıların hak sahibi veya bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının hangi hâllerde çalışma gücünün %60’ını yitirdiğine,
e) 5510 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılanların özürlü çocuklarının hangi hâllerde başka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda sayılacaklarına,
f) 5510 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılanların yaşlılık sigortası kapsamında çalışma gücü kaybı oranı tespitlerine,
g) 5510 sayılı Kanuna göre sigortalı sayılanların hangi hâllerde erken yaşlanmış sayılacaklarının tespitine,
ğ) Çalışma gücü ve meslekte kazanma gücü kaybı oranının tespitinde esas alınacak sağlık kurulu raporlarının düzenlenmesine,
h) Malullük aylığı veya sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış sigortalılar ile çalışma gücünün en az %60’ını yitiren malul çocukların kontrol muayenelerine,
ı) Sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerin, ölümünün iş kazası veya meslek hastalığı sonucu olup olmadığının tespitine,
ilişkin usul ve esasları kapsar.
Hastane tarafından verilen raporlar çalışma gücü kayıp oranı ve derecesi Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilmektedir. Bakanlıkça tespit edilen işgücü kayıp oranı ve derecesi yazı ekinde çalışılan işyerine gönderilmektedir. Bu süreç tamamlanmadan yeniden hastaneye sevk yapılamaz.
8- Engelli derecesi ile ilgili itirazlar nereye yapılabilir?
Raporların incelenmesi ve derecelerinin belirlenmesi Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Merkez Sağlık Kurulunca yapıldığından itirazların da Gelir İdaresi Başkanlığı Merkez Sağlık Kuruluna yapılması gerekmektedir.
9-Araç almak ve ÖTV indiriminden faydalanmak isteyen engelliler
Engelli indirimi ile ÖTV indiriminin herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır. ÖTV indiriminde kullanılmak üzere rapor almak isteyenlerin direkt olarak hastanelere başvurmaları gerekmektedir.
10-İşyerinin vergi indirimini uygulamaması halinde ne yapılmalıdır?
Bu konudaki şikayetler “İhbarlar ve Şikayetleri Değerlendirme Müdürlüğü”ne veya 189 ALO MALİYE ihbar telefonuna yapılacaktır.
11- Vergi indirimi için müracaat sonucunun takibi nasıl yapılacak?
http://eviss.ivdb.gov.tr/ adresine giriş yaparak başvurular web üzerinden takip edilebilir.
12- Yıllar İtibari İle Vergi indirimi Tutarları ve Sağlanan Vergisel Avantajlar
(1) 27.12.2019 gün ve 30991 (2.M)sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 305 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği
(2) 31.12.2018 gün ve 30642 (M) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 305 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği
(3) 29.12.2017 gün ve 30285 (M) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 302 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği
(4) 27.12.2016 gün ve 29931 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 296 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği
(5) 25.12.2015 gün ve 29573 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 290 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği
(6) 30.12.2014 gün ve 29221 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 287 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği
(7) 30.12.2013 gün ve 28867 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 285 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği
Not: Vergi avantajı hesaplanırken asgari geçim indirimi dikkate alınmamıştır.
ENGELLİ VERGİ İNDİRİMİ İÇİN HAZIRLANMASI GEREKEN BELGELER
a) Engelli Hizmet Erbabı İçin:
- Müracaat Dilekçesi (EK1)
- Çalıştığı işyerinden alınacak çalıştığına dair işveren tarafından imzalanıp kaşelenmiş yazı (EK2)
- T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği
- Rapor yoksa hastaneye sevk için 3 adet fotoğraf
b) Hizmet Erbabının Bakmakla Yükümlü Olduğu Engelli Kişilerin Müracaatları İçin:
Müracaat Dilekçesi (EK1)
- Çalıştığı işyerinden alınacak çalıştığına dair işveren tarafından imzalanıp kaşelenmiş yazı (EK2)
- Bakmakla yükümlü kişinin ve engelli kişinin T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
- Bakmakla yükümlü olduğuna dair belge
- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği
- Rapor yoksa hastaneye sevk için engelliye ait 3 adet fotoğraf
c) Engelli Serbest Meslek Erbabı İçin:
Müracaat Dilekçesi (EK1)
- Vergi levhası
- T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği (30/03/2013 tarih ve 28603 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Engellilik Ölçütü Sınıflandırması ve Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik)
- Rapor yoksa hastaneye sevk için 3 adet fotoğraf
d) Serbest Meslek Erbabının Bakmakla Yükümlü Olduğu Engelli Kişiler İçin:
- Müracaat formu – Dilekçe (EK: 3)
- Vergi kimlik numarasını gösteren belge (Vergi levhasının fotokopisi)
- Bakmakla yükümlü kişinin ve engelli kişilerin T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
- Bakmakla yükümlü olunan kişi için müstehaklık belgesi (Sosyal Güvenlik Kurumundan Temin Edilir.)
- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği
e) Engellilik İndiriminden Yararlanma Hakkına Sahip Basit Usulde Vergilendirilen Engelliler İçin:
- Müracaat formu –(EK 4)
- Vergi kimlik numarasını gösteren belge (Vergi levhasının fotokopisi)
- T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği
EK1
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI’NA
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
………………………………………………………….’nda görev yapmaktayım. Kendim/Bakmakla yükümlü bulunduğum ………………………………………… rahatsızlığı/rahatsızlığım nedeniyle 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 3239 Sayılı Kanunla değişik 31. maddesinde öngörülen Engellilik indiriminden yararlanmak istiyorum.
Dilekçeme ilişkin Nüfus Cüzdanı ve çalıştığım işyerinden aldığım çalışma belgem ilişiktedir. Gerekli işlemin yapılması hususunu saygılarımla arz ederim.
İMZA……..…………….
Tarih……./……../………
BAŞVURU YAPANIN
Adı-Soyadı ……………….……………………………………
TC Kimlik Numarası ………………………………………….
İkametgah Adresi ….…………………………………………..
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
Telefon Numarası ……………………………………………..
Çalıştığı İşyerinin
İşyerinin Adı ve Unvanı : ..……………………………………
İşyeri Adresi .…………………………………………………
…………………………………………………………………
Telefon Numarası …………………………………….…………
Bağlı Olduğu Vergi Dairesi :…………………………………
İşyeri Vergi Numarası :…………………………………..
BAŞVURUDA İSTENEN BELGELER
1) Çalıştığı İşyerinden Bu İşyerinde Çalıştığına Dair (tarihli, imzalı, kaşeli) Yazı
2) Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
3) 1 Adet Fotoğraf
4) Yönetmeliğe Uygun Rapor Aslı, Noter Tasdikli Sureti veya Hastane Tarafından Aslı Gibidir Onaylı Sureti (Yok İse Hastaneye Kurumumuzca Sevk Yapılacaktır)
BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUĞU (ÇOCUK, EŞ, ANA VE BABA) ENGELLİ İSE ADINA MÜRACAAT ETMENİZ HALİNDE İSTENEN BELGELER
1) Çalıştığı İşyerinden Bu İşyerinde Çalıştığına Dair (tarihli, imzalı, kaşeli) Yazı
2) Çalışanın Kendisinin ve Bakmakla Yükümlü Olduğu Engelli Kişinin Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
3) Çalışanın Kendisinin ve Bakmakla Yükümlü Olduğu Engelli Kişinin 1’er Adet Fotoğrafı
4) Yönetmeliğe Uygun Rapor Aslı ( yok ise hastaneye kurumumuzca sevk yapılacaktır)
5)Bakmakla Yükümlü Olduğunu Gösterir Belge, Müstahaklık Belgesi (Bakmakla yükümlü olunan kişinin T.C. Kimlik Numarası ile alınacaktır.)
ALO 182 ’DEN ENGELLİ SAĞLIK KURULU RANDEVUSU ALARAK BAŞVURU YAPINIZ.
EK2
İŞYERİ
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI’NA
Gelir ve Kurumlar Vergileri Müdürlüğü
………………………………………isimli personelimiz…………………sigorta
sicil numarası ile…../…/…… tarihinden itibaren işyerimizde çalışmaya başlamış
olup halen görevine devam etmektedir.
Engellilik indiriminden faydalanması için gereğinin yapılmasını arz ederim.
…../…./20….
ADRES: İşyeri yetkilisi
İmza Kaşe
Vergi Dairesi :
Vergi Sicil Numarası:
Not: Tüm bilgiler eksiksiz doldurulmalı, tarih imzalayan yetkili tarafından mutlaka atılmalıdır.
EK 3
SERBEST MESLEK ERBABI KENDİSİ / BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUĞU ENGELLİ KİŞİ İÇİN
………………………………VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI / DEFTERDARLIK MAKAMINA*
İlimiz …………………. Vergi Dairesinde ………………. Vergi kimlik numarasında …………………. faaliyetimden dolayı gerçek usulde vergilendirilen Engelli serbest meslek erbabıyım. Bakmakla yükümlü bulunduğum ………………………………………. rahatsızlığı / rahatsızlığım nedeniyle 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 3239 Sayılı Kanunla değişik 31. ve 89. maddesinin birinci fıkrasının 3 numaralı bendinde öngörülen Engellilik indiriminden yararlanmak istiyorum.
Gereğini müsaadelerinize arz ederim.
…../…../…….
İmza
BAŞVURU YAPANIN
Adı-Soyadı ……………….……………………………………
İkametgah Adresi ….…………………………………………..
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
Telefon Numarası ……………………………………………..
İşyerinin Adı ve Unvanı : ..……………………………………
İşyeri Adresi .…………………………………………………
Telefon Numarası ……………………………………………..
EKLERİ:
1-(3) Adet Fotoğraf
2-( ) Vergi Kimlik Numarasını Gösterir Belge (Vergi Levhası Fotokopisi)
3-( ) T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
4-( ) Bakmakla Yükümlü Olduğunu Bildirir Yazı
5-( ) ……… gün ve …… sayılı ………………………… Hastanesi’nden alınan Sağlık Kurulu Raporu Aslı veya Noter ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği
EK 4
BASİT USUL MÜKELLEF İÇİN
…………………………..VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI/DEFTERDARLIK MAKAMINA*
İlimiz …………………. Vergi Dairesinde ………………. Vergi kimlik numarasında …………………. faaliyetimden dolayı basit usulde vergilendirilen Engelli mükellefim.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 3239 Sayılı Kanunla değişik 31. Maddesi ve 89. Maddesinin birinci fıkrasının 3 numaralı bendinde öngörülen Engellilik indiriminden yararlanmak istiyorum.
Gereğini müsaadelerinize arz ederim.
…../…../…….
İmza
BAŞVURU YAPANIN
Adı-Soyadı ……………….……………………………………
İkametgah Adresi ….…………………………………………..
…………………………………………………………………
…………………………………………………………………
Telefon Numarası ……………………………………………..
İşyerinin Adı ve Unvanı : ..……………………………………
İşyeri Adresi .…………………………………………………
Telefon Numarası ……………………………………………..
EKLERİ:
1-(3) Adet Fotoğraf
2-( ) Vergi Kimlik Numarasını Gösterir Belge (Vergi Levhası Fotokopisi)
3-( ) T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
4- ( ) …………… gün ve ………….sayılı ………………………………Hastanesinden alınan Sağlık Kurulu Raporu Aslı veya Noter ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği
17.06.2020
Sevda Elmas
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
İş Hukuku Uzmanı
Eğitmen
sevdaelmas@gmail.com
Kaynak: www.MuhasebeTR.com