2022 Asgari Ücretinin Neti, Brütü, İşverene Maliyeti ve AGİ

Son zamanlarda gittikçe daha da  artan  enflasyon oranları ile döviz kurları gölgesinde milyonlarca çalışanın beklediği  2022 yılında uygulanacak olan  asgari ücret resmen açıklandı.

Yasa gereği asgari ücretin işçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek miktarda olması gerekmektedir. Geçen yılda uygulanan asgari ücrete göre %50’den fazla artırılan asgari ücretin neti,brütü ve işverene maliyeti bu yazımızda ele alınmıştır.

ASGARİ ÜCRETİN HESABI

İŞVERENE MALİYETİ

Yukarıdaki hesaplamada %20,5 olan işveren SGK uzun vadeli sigorta kolları priminden %5 oranındaki SGK teşviki düşürülerek hesaplama yapmıştır. Dolayısıyla kaçak ya da sahte sigortalı çalıştıran veya SGK prim borcunu ödemeyen işverenlerin maliyeti %5 daha fazla olacaktır.

Yasa gereği asgari ücretin bir günlük olarak belirlenmesi esastır. Aylık, haftalık, saat başına, parça başına veya yapılan iş tutarına göre ücret ödenen durumlarda gerekli ayarlamalar buna göre yapılmaktadır.

İşçilere, Asgari Ücret Komisyonca belirlenen ve Resmî Gazete’de yayımlanan asgari ücretlerden daha düşük ücret ödenmesi kanunen yasaklanmış durumdadır. Bu konuda işçinin iradesi ile iş sözleşmelerine ve toplu iş sözleşmelerine bunun aksine hükümler konulsa bile geçerli olmayacaktır.

ASGARİ ÜCRETLİDEN VERGİ ALINMAYACAK

Asgari ücretten %15 oranında SGK ve işsizlik sigortası, %15 oranında gelir vergisi kesilmektedir. Bu kesintilere damga vergisi de ilave edildiğinde toplamda 4 kalemde yaklaşık kesinti yapılmaktadır. En düşük gelir grubunda yer alan asgari ücretlilerden %30’dan fazla kesinti yapılmasının adil olmadığını önceki yazılarımızda birkaç kez gündeme getirmiştik.

01.01.2022-31.12.2022 döneminde uygulanacak olan asgari ücretten nihayet %15 oranındaki gelir vergisi ile %0,79 oranındaki damga vergisi kesintisi yapılmayacaktır. Bu uygulama %50 oranındaki artışta önemli bir rol oynamıştır. Bu durum son derece isabetli ve hakkaniyete uygun olmuştur.

Diğer yandan asgari ücret artışı yapılırken İşsizlik Sigortası Fonu ile SGK’ya ilave yük getirilmemesi de bu Kurumların aktüaryal dengesi açısından olumlu olmuştur.

ASGARİ ÜCRETLİ AGİ ALAMAYACAK

Her yıl değişen asgari ücrete bağlı olarak asgari geçim indirimi (AGİ) tutarları da değişmektedir. Keza asgari geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarının;

• Mükellefin kendisi için %50’si,
• Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için %10’u,
• Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için %7,5, üçüncü çocuk için %10, diğer çocuklar için %5’i

Oranında uygulanmaktadır. Okuyucularımız haklı olarak bu yıl ne kadar AGİ alacaklarını sormaktadır. Hemen belirtelim asgari geçim indirimi (AGİ) çalışanın ödediği gelir vergisi tutarı esas alınarak hesaplanmaktadır. 2022 yılı asgari ücretinden gelir vergisi kesilmeyeceğinden doğal olarak asgari ücretliler 2022 yılında  asgari geçim indirimi (AGİ) alamayacakları kanaatindeyim.

(Kaynak: İsa Karakaş / Türkiye Gazetesi | 18.12.2021)